De meest voorkomende redenen waarom we crashen

Je ziet het dagelijks op het nieuws en facebook voorbij komen: een motorrijder die ten val is gekomen. Maar wat zijn nou precies de redenen waarom we eenzijdig ten val komen? Als motorracer, sinds kort ook motorcrosser en ex-straat rijder ben ik in vele situaties beland (en ja ook geland) en ga ik in deze blog je helpen dit te begrijpen en je vertellen over mijn ervaringen, waardoor jij deze “rider errors” zou kunnen voorkomen.

Redenen waardoor motorrijders kunnen crashen:

• Planning & focus voor verkeerssituaties
• Abrupte input door een schikreactie
• Target Fixation
• Hoogmoed komt voor de….

Planning & focus voor verkeerssituaties

Of je nou op straat rijdt, op het circuit of voor de echte avonturiers onder ons op zandpaden, motorrijden blijft een serieus iets. Daarom is het altijd belangrijk om je focus erbij te houden. Focus verlies je snel en wanneer je in gedachte met andere dingen bezig bent dan motorrijden. Het kan zomaar zo zijn dat je wat over het hoofd ziet, en hierdoor ongewenst kennis maakt met dat niet zo knuffelige zwarte asfalt.

Maar hoe houd je nou het beste je focus erbij? Door simpelweg een plannetje te maken. Hier bedoel ik dan niet zo zeer om een route uit te stippelen, maar een aankomende bocht of ieder andere verkeerssituatie al van tevoren gaat bestuderen en zo een planning gaat maken hoe je dit “obstakel” het beste kan tackelen. Hierdoor kan je het obstakel relaxed doorkomen en is er geen rede voor abrupte input, waar we het zo nog uitgebreid over gaan hebben!

Eigen ervaring: Toen ik nog de straten onveilig maakte met mijn Honda Fireblade reed ik er dag en nacht met weer en wind mee. Dus ook in Januari wanneer het in de nacht nog lekker aan het vriezen was. Toen ik s ’morgens opstond om naar m’n werk toe te gaan was ik zoals gewoonlijk weer veel te veel aan het treuzelen waardoor ik uiteindelijk vrij gehaast m’n motor opstapte en wegreed.

Ik was de hoek nog niet om en ja hoor, daar lag ik. Rede: ik had geen focus. Waarom: er was geen planning. Toen ik weg reed was het enige wat ik dacht: sh*t ik ben te laat, sh*t het is koud en sh*t waarom heb ik niet gewoon de auto gepakt?

Het was een bocht die ik al honderden keren had genomen en hierdoor stond ik er helemaal niet bij stil dat het een uur eerder nog aan het vriezen was en het daardoor vrij glad kon zijn. Had ik m’n “slechte” gedachten laten gaan en had ik me gefocust op het rijden, had ik dat hoogstwaarschijnlijk wel kunnen bedenken en zou ik hebben geremd voor de bocht, in plaats van in de bocht en zou ik het voorwiel niet zomaar zijn kwijtgeraakt.

Abrupte input door een schikreactie

Er is niets wat een motorfiets zo vervelend vindt dan abrupte input. Hiermee bedoelen we alle bewegingen die jij maakt om een beweging in gang te zetten. Gooien, smijten, gassen , remmen en alles wat hier op lijkt is geen probleem om een motor aan te doen, zolang je dit maar vloeiend doet. De meest voorkomende fout die rijders maken is te abrupt de remmen erbij pakken wanneer ze schrikken en dit kan voor veel vervelende situaties zorgen. Wees vloeiend, laat de motor zich aanpassen aan de situatie en zorg er vooral voor dat je zelf rustig blijft.

Eigen ervaring: “Motorcross” wat een sport. Zeker voor een wegracer die voor het laatst speelde in een zandbak op de lagere school was het een totaal andere wereld. Naast de gebruikelijke moeilijkheden dacht ik tegen het einde van de dag aan dat ik het een klein beetje onder de knie had.

Hierdoor kreeg ik iets meer vertrouwen om de bocht uit het gas open te draaien waarna ik in een spoor terecht kwam die mij in m’n gedachten buiten de baan zou leiden. Instinctief kneep ik de voorrem in wat natuurlijk helemaal niet handig was. Het voorwiel had door de accelererende beweging geen grip, en schoof meteen weg in het zand waardoor ik face-foreward op m’n snufferd ging. Had ik hier een klein beetje achterrem toegepast, de bocht doorgekeken en het gas er op gehouden, had ik mijn weg zonder problemen kunnen vervolgen.

Target Fixation

Target fixation is een paniek reflex en hiermee wordt bedoeld dat je je fixeert op één enkel punt. Vaak is dit een punt waar je juist NIET heen wilt rijden. Het gevaar is dan ook dat je er hierdoor in je onderbewustzijn juist op af stuurt. Ook hierom is het weer belangrijk om ver door te kijken, zodat je eventuele obstakels of andere gevaarlijke situaties van tevoren hebt kunnen waarnemen en je hier tijdig op kan anticiperen.

Ook wanneer er in een groep gereden wordt, zie je  vaak dat wanneer er één iemand valt, er een tweede achteraan gaat. Ook dit is target fixation. Té vaak wordt er te veel gelet op de persoon die voor je rijdt in plaats van de weg ervoor. Wanneer deze persoon voor jou ten val komt en jij je ogen daarop hebt in plaats van op de weg, is de kans zeer groot dat je er vrolijk mee achteraan gaat.

Dit is wel iets wat je kan trainen door je plan van tevoren al klaar te hebben en je focus te houden op de weg zodat je weet waar je heen gaat. Kijk je dan toch naar dat paaltje? Die ene auto die net iets op jouw weghelft rijdt of die afgrond langs die bergpas? Verzet dan je gedachte en denk simpelweg “doorkijken, doorkijken, doorkijken”.

Sterker nog, ook ik heb in m’n helm weleens tegen mezelf zitten roepen: NIET NAAR DIE BETONNEN MUUR KIJKEN! Wanneer ik de Hugenholtzbocht in Zandvoort instuurde. Wanneer je dit dan echt onder de knie hebt kan je zoals Casey Stoner hieronder perfect demonstreert, je ogen zelfs op de weg houden in de meest verhitte situaties.

Eigen ervaring: Motorcross is een sport die ik nog niet zo lang beoefen, maar alle rider errors die je kan bedenken, heb ik daarmee al gehad. Eentje die me altijd bij zal blijven is de fout die ik maakte de eerste keer dat ik op mijn eigen crosser reed. Ik “sprong” over een heuveltje heen waar een kort bochtje op volgde. Vervolgens in het midden van de bocht kijk ik de bocht door en zie ik aan de buitenkant van de baan een paar plastic blokken liggen die ervoor moeten zorgen dat je binnen de lijntjes blijft (oh hoe ironisch). Het eerste wat ik natuurlijk dacht was ‘die blokken wil ik 100% zeker weten niet raken’ en bleef ik er onbewust toch naar kijken. En zoals je inderdaad al aan voelt komen…. Recht zo die gaat over dat blok heen, motor op de grond en ik er naast.

Hoogmoed komt voor de …

Het is niet gek dat je na vele kilometers een lekker gevoel hebt met je motor en dat je er met volle vertrouwen op zit. Toch kan dat vertrouwen je altijd verassen. Dit gebeurt vaak wanneer je er met zo veel vertrouwen op zit, dat je zo relaxed bent dat je al het bovenstaande vergeet.

Eigen ervaring: Degene die de blogs van MotorKledingCenter aandachtig lezen hebben deze al een keer voorbij zien komen, maar nu zal ik stapsgewijs precies uitleggen wat er gebeurde en waarom het fout ging.

In maart 2017 had ik een 2-daags evenement gepland staan op assen. De eerste dag volle bak trainen en de tweede dag zouden we één trainingsessie, één kwalificatie en twee races hebben. De trainingsdag ging lekker, het was prima weer, ik voelde me goed op m’n motor en zette goede tijden neer.

De tweede dag wilde ik dit tempo doorpakken en besloot ik om de volgende ochtend in de eerste vrije training met slicks de baan op te rijden ondanks dat het de nacht ervoor flink had geregend, maar de ideale lijn was al droog. Na een paar verkenningsrondjes besloot ik het tempo op te voeren en mijn rondetijden zakten snel naar de tijden die ik de dag ervoor reed, en ik raakte meer en meer vertrouwd op de motor. Met nog een paar minuten te gaan op de klok besloot ik om nog ietsjes harder aan te zetten.

Komend uit de ramshoek ging ik iets harder op het gas en besloot ik om voor de Geert Timmerbocht iets later te remmen. Omdat ik op dat moment zo veel vertrouwen had, dacht ik dat ik de wisselende verandering van de opkomende bocht op het moment kon inschatten, maar niets bleek minder waar.

Ik had dus geen planning & focus. Vervolgens kwam ik door de hogere snelheid te wijd en zag ik pas toen ik op hellingshoek lag dat ik recht op een nat gedeelte van de baan af ging (althans dat dacht ik) en omdat ik er naar bleef kijken ging ik er dus ook recht op af. Klassiek gevalletje van target fixation. Ik weet nog dat ik in m’n hoofd dacht ‘M’n motor moet rechtop’ waarop ik puur uit reflex mijn motor zo snel mogelijk rechtop wilde zetten door aan m’n rechter clip-on te trekken en gas te geven.

Voor degene die een beetje thuis zijn in de racerij, slicks + nat asfalt= struggles. Deze abrupte input zorgde er daarom ook voor dat m’n achterwiel wegstapte en om het alleen maar erger te maken draaide ik uit schrik m’n gas weer meteen dicht waardoor het achterwiel stopte met draaien, en mij en de motor met een flinke highsider door de lucht heen wierp.

Vallen. Het is nooit maar dan ook nooit leuk. En houd je er niks fysieks aan over, is het altijd wel een duur geintje, krenkt het je ego enorm en bij mij was dat niets anders. Wel heb ik me er allang bij neergelegd (no pun intended) dat zelfs de beste rijders ter wereld wel eens ten val komen en het er nou eenmaal bij hoort. Ben jij weleens gevallen en herken je een of meerdere bovenstaande punten? Laat dan even een reactie achter in de comments! En wil je nou weten hoe je dan precies over zo’n crash heen kan komen? Houd dan je ogen open voor m’n volgende blog. Stay tuned!